Αναγνωρίζοντας τις διαφορές μεταξύ των φυσιολογικών συναισθηματικών αλλαγών και των πιο σοβαρών προβλημάτων στην εφηβεία
Πολλές φορές οι γονείς ή ακόμα και οι ίδιοι οι έφηβοι παρουσιάζουν έντονη ανησυχία για τις συναισθηματικές διακυμάνσεις, την ανησυχία και τον εκνευρισμό που παρουσιάζονται κατά την εφηβεία, καθώς θεωρούν ότι μπορεί να οφείλονται σε θέματα ψυχικής υγείας ενώ συνήθως οφείλονται σε φυσιολογικές για την ηλικία ορμονικές διακυμάνσεις.
Για να μπορέσουμε να κάνουμε τον διαχωρισμό, αναζητούμε παρατεταμένα συμπτώματα, όπως επίμονη θλίψη, σημαντικές αλλαγές στον ύπνο ή την όρεξη και αξιοσημείωτη απόσυρση από τις κοινωνικές δραστηριότητες – βασικοί δείκτες πιθανών ψυχολογικών προβλημάτων, όπως η κατάθλιψη.
Συναισθηματικές διακυμάνσεις
Οι έφηβοι συχνά βιώνουν συναισθηματικές διακυμάνσεις που, αν και μερικές φορές είναι έντονες, αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της αναπτυξιακής τους πορείας. Αυτές οι διακυμάνσεις μπορούν να αποδοθούν κυρίως στις ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της εφηβείας αλλά και σε αλλαγές στη νευροβιολογία του εγκεφάλου, αυξάνοντας τη συναισθηματική ευαισθησία.
Καθώς οι νέοι διανύουν τα διαμορφωτικά τους χρόνια, επηρεάζονται επίσης σημαντικά από τους συνομηλίκους τους, γεγονός που μπορεί να ενισχύσει τις συναισθηματικές τους αντιδράσεις.
Oρμονικές διακυμάνσεις
Οι ορμονικές διακυμάνσεις αποτελούν χαρακτηριστικό γνώρισμα της εφηβείας, επηρεάζοντας σε μεγάλο βαθμό τα συναισθήματα των εφήβων. Αυτές οι διακυμάνσεις μπορούν να επηρεάσουν δραματικά την ικανότητά τους να ρυθμίζουν τα συναισθήματα, με αποτέλεσμα συχνά να παρατηρούνται έντονες και απότομες αλλαγές στη διάθεση και αυξημένη ευαισθησία στις κοινωνικές σχέσεις.
Καθώς οι έφηβοι αντιμετωπίζουν τις ορμονικές αλλαγές, η ανάπτυξη της αυτογνωσίας καθίσταται καθοριστικής σημασίας. Τους επιτρέπει να αναγνωρίζουν και να κατανοούν τα συναισθήματά τους, γεγονός που αποτελεί το πρώτο βήμα για την αποτελεσματική διαχείρισή τους. Με αυτόν τον τρόπο μπορούν να διακρίνουν και μεταξύ των φυσιολογικών συναισθηματικών αντιδράσεων και εκείνων που μπορεί να απαιτούν πρόσθετη υποστήριξη, όπως η κατάθλιψη.
Σημάδια κατάθλιψης
Η κατάθλιψη στους εφήβους εκδηλώνεται μέσω αλλαγών στη διάθεση που είναι σοβαρές και επίμονες, όπως η διάχυτη θλίψη και η ευερεθιστότητα που φαίνεται να είναι εκτός χαρακτήρα και δυσανάλογη με την κατάσταση.
Περαιτέρω ενδείξεις περιλαμβάνουν μεταβολές στη συμπεριφορά, όπως η αξιοσημείωτη μείωση του ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που απολάμβαναν προηγουμένως. Αυτή η απώλεια ενδιαφέροντος μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην κοινωνική και ακαδημαϊκή ζωή ενός εφήβου, καθιστώντας την ευαισθητοποίηση σε θέματα ψυχικής υγείας ζωτικής σημασίας για τους γονείς αλλά και τους εκπαιδευτικούς.
Επίσης έχει σημασία η παρατήρηση των αλλαγών στις συνήθειες του ύπνου, στην όρεξη και στα επίπεδα ενέργειας, καθώς αυτά μπορεί επίσης να είναι ενδεικτικά της κατάθλιψης.
Η δυνατότητα αναγνώρισης των συμπτωμάτων μπορεί να οδηγήσει σε έγκαιρες παρεμβάσεις, βελτιώνοντας σημαντικά τη συναισθηματική ευημερία των εφήβων.
Κοινωνική απόσυρση
Η κοινωνική απόσυρση ξεχωρίζει ως ένα ιδιαίτερα ανησυχητικό ζήτημα που συχνά σηματοδοτεί βαθύτερους συναισθηματικούς ή ψυχολογικούς αγώνες. Αυτή η συμπεριφορά μπορεί να εκδηλωθεί ως μείωση των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων, αποφυγή των ομάδων συνομηλίκων και γενική αδιαφορία για δραστηριότητες που κάποτε ήταν ευχάριστες.
Το ενεργό και με κατανόηση ενδιαφέρον των γονέων είναι απαραίτητο για την καλλιέργεια των κοινωνικών δεσμών του εφήβου και την παρακολούθηση των αλλαγών που επηρεάζονται από τις ομάδες συνομηλίκων. Η συμμετοχή σε ανοιχτές συζητήσεις σχετικά με τις εμπειρίες και τα συναισθήματά τους μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό των υποκείμενων ζητημάτων και στην ενίσχυση των στρατηγικών αντιμετώπισης.
Οι γονείς είναι καλό να ενθαρρύνουν τη συμμετοχή σε ομαδικές δραστηριότητες που ευθυγραμμίζονται με τα ενδιαφέροντά των παιδιών, ενισχύοντας την αίσθηση του ανήκειν και της αποδοχής.
Η επιρροή των συνομηλίκων μπορεί να είναι θετική όταν χτίζονται υποστηρικτικές φιλίες που είναι απαραίτητες για τη συναισθηματική ανθεκτικότητα κατά τη διάρκεια αυτών των διαμορφωτικών ετών.
Εντοπισμός σοβαρών ζητημάτων
Είναι σημαντικό να υπάρχει αναγνώριση και κατανόηση των τυπικών συναισθηματικών διακυμάνσεων της εφηβείας ώστε να μπορεί να γίνει διάκριση από τις διακυμάνσεις που μπορεί να υποδηλώνουν βαθύτερα ζητήματα ψυχικής υγείας. Η αναγνώριση των συμπτωμάτων που αποκλίνουν από τη φυσιολογική συμπεριφορά των εφήβων είναι το κλειδί. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν παρατεταμένη θλίψη, δραστικές αλλαγές στην όρεξη ή τον ύπνο, απόσυρση από τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις ή εκφράσεις απελπισίας. Η έγκαιρη παρέμβαση παίζει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη διαταραχών που θα μπορούσαν να επηρεάσουν σημαντικά την πορεία της ζωής ενός εφήβου.
Η συμμετοχή των γονέων είναι καθοριστική για τον έγκαιρο εντοπισμό αυτών των συμπτωμάτων. Οι γονείς θα πρέπει να διατηρούν ανοιχτές γραμμές επικοινωνίας, ενθαρρύνοντας τον έφηβο να μοιράζεται τα συναισθήματα και τις εμπειρίες του χωρίς το φόβο της κρίσης.
Επιπλέον, τα δίκτυα υποστήριξης των εφήβων, συμπεριλαμβανομένων των φίλων, και των δασκάλων, μπορούν να παρέχουν πρόσθετη συναισθηματική υποστήριξη.
Φροντίδα συναισθηματικής υγείας
Η φροντίδα της συναισθηματικής υγείας κατά την εφηβεία είναι απαραίτητη για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της συνολικής ευημερίας. Οι έφηβοι συχνά αντιμετωπίζουν ποικίλους στρεσογόνους παράγοντες, από τις ακαδημαϊκές πιέσεις μέχρι τις εξελισσόμενες κοινωνικές δυναμικές και για αυτό είναι σημαντικό να εξοπλίζουμε τους έφηβους – από τα παιδικά ακόμα χρόνια – με αποτελεσματικούς μηχανισμούς αντιμετώπισης που θα τους επιτρέψουν να περιηγηθούν με επιτυχία σε αυτές τις προκλήσεις. Η εκπαίδευση σε μηχανισμούς συναισθηματικής ρύθμισης μπορεί να τους βοηθήσει να διαχειριστούν τις αντιδράσεις τους στο στρες και να μειώσουν την ένταση τους.
Οι δεξιότητες διαχείρισης του άγχους είναι μια σημαντική πτυχή της διατήρησης της ψυχικής υγείας καθώς βοηθούν τους έφηβους να χειρίζονται πιο επιδέξια συναισθηματικά φορτισμένες καταστάσεις. Τεχνικές όπως η ενσυνειδητότητα, η τήρηση ημερολογίου, οι δομημένες ρουτίνες και η ενασχόληση με σωματικές δραστηριότητες μπορούν να χρησιμεύσουν ως πολύτιμα εργαλεία για τη συναισθηματική ρύθμιση.
Η επιρροή των συνομηλίκων παίζει επίσης σημαντικό ρόλο σε αυτή τη φάση της ζωής. Οι έφηβοι συχνά αναζητούν από τους συνομηλίκους τους ενδείξεις για το πώς να αντιδρούν και να αντιμετωπίζουν τα συναισθήματά τους.
Αναζητώντας επαγγελματική καθοδήγηση
Πολλοί έφηβοι και οι οικογένειές τους θεωρούν ωφέλιμο να αναζητήσουν επαγγελματική καθοδήγηση όταν οι συναισθηματικές αλλαγές γίνονται συντριπτικές ή επίμονα ενοχλητικές. Η έγκαιρη παρέμβαση είναι απαραίτητη, καθώς μπορεί να αλλάξει σημαντικά την πορεία της ψυχικής υγείας ενός νέου ατόμου.
Αν παρατηρήσετε κάποια από τα σοβαρά σημάδια στο παιδί σας ή κάποιον άλλο έφηβο, μην διστάσετε να ζητήσετε βοήθεια από έναν ειδικό ψυχικής υγείας.
Οι συνεδρίες ψυχολογικής υποστήριξης με έναν σύμβουλο ψυχικής υγείας ή ψυχολόγο παρέχουν στους έφηβους έναν ασφαλή χώρο για να εκφράσουν τα συναισθήματά τους και να μάθουν να τα διαχειρίζονται εποικοδομητικά.
Κλείστε σήμερα ένα δωρεάν διαδικτυακό ραντεβού διάρκειας 20 λεπτών για να συζητήσουμε και να δούμε ακριβώς τι χρειάζεστε. Μπορείτε να καλέσετε στο +306973528957 ή να στείλετε email.
Στις συνεδρίες ισχύει το απόρρητο βάση του κώδικα δεοντολογίας και μπορούν να γίνουν διά ζώσης ή online, ανάλογα με τις ανάγκες σας.
